Po ogłoszeniu upadłości zadłużeni konsumenci będą mieć często do czynienia z syndykiem masy upadłości, którego rola w postępowaniu upadłościowym jest doniosła. To on bowiem ustala skład masy upadłości i ją likwiduje, przyjmuje zgłoszenia wierzytelności i zaspokaja (przynajmniej częściowo) wierzycieli dłużnika, a także sporządza projekt planu spłaty wierzycieli. Swą pozycją i zakresem obowiązków przeciętnemu człowiekowi syndyk przypominać będzie komornika, jednak różnice pomiędzy tymi organami są dość istotne, a jedną z nich jest przymus, z którym osoba syndyka rzadziej jest kojarzona. W niniejszym artykule przybliżymy pokrótce zadania syndyka, dzięki czemu organ ten nie powinien wzbudzać lęku przed osobami ubiegającymi się o oddłużenie w ramach upadłości konsumenckiej.
Funkcję syndyka sprawować może jedynie osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego.
W postanowieniu o ogłoszeniu upadłości konsumenta sąd upadłościowy wyznacza (z imienia i nazwiska) osobę syndyka. Po otrzymaniu odpisu postanowienia syndyk jest zobowiązany podjąć szereg działań, do których jest zobowiązany z mocy ustawy Prawo upadłościowe, znajdując się pod nadzorem sędziego-komisarza, który zakreśla syndykowi termin wykonania poszczególnych zadań.
Do najważniejszych zadań syndyka w postępowaniu upadłościowym zaliczamy:
a) objęcie majątku upadłego konsumenta – upadły oraz każda osoba, u której znajdują się składniki majątku upadłego zobowiązana jest dobrowolnie przekazać je syndykowi;
b) sprawowanie zarządu majątkiem upadłego – zarząd majątkiem obejmuje w szczególności sprawowanie nad nim bieżącej pieczy, kontrolowanie i regulowanie kosztów jego utrzymania, przygotowanie do sprzedaży;
c) zabezpieczenie majątku przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem – w szczególności syndyk winien ubezpieczyć majątek od ognia i zdarzeń losowych, zabezpieczyć nieruchomość przed wejściem osób trzecich, przeprowadzić niezbędne remonty, naprawy itp.;
d) podejmowanie niezbędnych czynności celem ujawnienia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w księdze wieczystej oraz w innych księgach i rejestrach, do których wpisany jest majątek upadłego;
e) zawiadomienie o upadłości komornika ogólnej właściwości upadłego;
f) zwrócenie się do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla upadłego z wnioskiem o udzielenie informacji dotyczących upadłego, mających wpływ na ocenę jego sytuacji majątkowej, w szczególności dotyczących okoliczności powodujących powstanie po stronie upadłego obowiązku podatkowego w okresie pięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości;
g) zasięgnięcie informacji w Krajowym Rejestrze Sądowym, czy upadły jest wspólnikiem spółek handlowych, jak również czy w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości sprawował funkcję członka organu spółek handlowych i czy w stosunku do tych spółek ogłoszono upadłość;
h) poinformowanie sędziego-komisarza o niezgodności informacji, o których mowa pod lit. e) i f) z danymi podanymi przez upadłego we wniosku o ogłoszenie upadłości;
i) zawiadamianie placówek pocztowych w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe o ogłoszeniu upadłości;
j) zawiadamianie o upadłości banków i instytucji, z którymi upadły zawarł umowę o udostępnienie skrytki sejfowej albo złożył pieniądze lub inne przedmioty;
k) wezwanie przedsiębiorstw przewozowych, przedsiębiorstw spedycyjnych i domów składowych, w których znajdują się lub mogą znajdować się towary należące do upadłego lub przesyłki do niego adresowane, o przekazanie syndykowi przesyłek lub towarów oraz aby nie wykonywały poleceń kierowanych do nich przez upadłego;
l) wytaczanie powództw o uznanie za bezskuteczne czynności prawnych podjętych przez upadłego ze szkodą dla wierzycieli;
m) prowadzenie postępowań sądowych i administracyjnych dotyczących wierzytelności podlegających zgłoszeniu do masy upadłości;
n) likwidacja majątku upadłego poprzez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych;
o) rejestrowanie zgłoszeń wierzytelności;
p) przedłożenie projektu planu spłaty wierzycieli wraz z uzasadnieniem bądź informacji o przeszkodach w ustaleniu planu spłaty upadłemu i wierzycielom oraz odebranie od tych podmiotów stanowisk w tym zakresie;
q) przygotowanie projektu planu spłaty wierzycieli wraz z uzasadnieniem (w którym wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłaty oraz przedstawia zasady podziału funduszy masy upadłości między wierzycieli uczestniczących w planie spłaty) albo informacji o przeszkodach w ustaleniu planu spłaty;
r) wykonanie planu spłaty wierzycieli obejmującego podział funduszy masy upadłości.
Podkreślić należy, że syndyk po prawomocnym ustaleniu planu spłaty wierzycieli i podziale funduszy masy upadłości zgormadzonych w postępowaniu kończy swą rolę. Nie uczestniczy już w żaden sposób w procesie wykonywania przez upadłego planu spłaty wierzycieli, w szczególności nie pośredniczy on w spłacaniu wierzycieli. Ten obowiązek realizuje bowiem upadły samodzielnie bez pośrednictwa sądu czy syndyka.
W przeciwieństwie do komornika syndyk mniej jest kojarzony z przymusem. Objawia się to w szczególności na przykładzie obciążenia wynagrodzenia za pracę dłużnika. W postępowaniu egzekucyjnym komornik dokonuje zajęcia pensji dłużnika, nakazując pracodawcy wypłatę części wynagrodzenia komornikowi. W przypadku postępowania upadłościowego dłużnik również będzie otrzymywał niższe wynagrodzenie (zazwyczaj 50%), które przeznacza się na spłatę wierzycieli. Jednak syndyk nie kieruje do pracodawcy upadłego żadnych żądań, a jedynie informuje bezpośrednio upadłego o konieczności przekazywania mu części wynagrodzenia. Niekiedy syndycy tę zasadę naruszają i zwracają się do pracodawców upadłych bezpośrednio, jednak taka praktyka nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach prawa. Założenie jest bowiem takie, że jeżeli dłużnik nie wykona obowiązku przekazania środków, syndyk będzie mógł złożyć do sądu upadłościowego wniosek o umorzenie postępowania, wskutek czego upadły oddłużenia nie uzyska. W interesie dłużnika leży zatem, by jego relacje z syndykiem były poprawne, a sprzyjać temu będzie rzetelne wykonywanie poleceń i wskazówek syndyka.
Upadłość konsumencka - wszystkie wpisy
Chcesz porozmawiać o współpracy?
Napisz do nas na: