15 czerwca 2023 r. TSUE wydał niezwykle ważny wyrok w sprawie C-520/21, którym nie tylko zamknął drogę bankom do dochodzenia od kredytobiorców rekompensaty za korzystanie przez nich z kapitału wypłaconego przez bank na podstawie nieważnej umowy, ale dopuścił również możliwość dochodzenia przez kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie z ich kapitału przez bank.
Oczywiście, dla tysięcy „frankowiczów” uwikłanych w spory sądowe z bankami, czy też czekających z decyzją czy w spór taki wstąpić, kluczową jest pierwsza kwestia. Pomimo zapewnień ze strony swoich prawników, mogli oni bowiem z tyłu głowy odczuwać niepokój wynikający z pytania „a co jeśli sądy pozwolą bankom na dochodzenie wynagrodzenia?”. Przekreślenie tej możliwości jest najważniejszą wytyczną płynącą z w/w wyroku.
Pojawia się jednak obok tego pytanie: czy wezwać bank do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z mojego kapitału – jeśli nie w całości, to przynajmniej odnośnie różnicy między kwotami pobranymi przez bank a kwotami przez bank wypłaconymi tytułem nieważnej umowy?
Na powyższe pytanie trudno odpowiedzieć jednoznacznie, natomiast warto zachować w tym przypadku ostrożność.
W sytuacji, w której z analogicznym roszczeniem nie wystąpił bank, nie dochodząc czy to wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, czy waloryzacji podlegającej zwrotowi kwoty wypłaconego kredytu, czy też innych form „rekompensaty” za umożliwienie kredytobiorcy korzystania z kapitału udostępnionego przez bank, odradzamy formułowanie takich roszczeń i, zamiast tego, zalecamy skoncentrować się na doprowadzeniu do „unieważnienia” umowy oraz rozliczeń z tego wynikających. Prawdą jest bowiem, że rozliczenia takie są dla kredytobiorcy bardzo korzystne i dochodzenie dalej idących kwot może być utrudnione. Tym bardziej, że nadal trafiają się niestety sędziowie, którzy pomimo orzekania na korzyść kredytobiorców – zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą – „kupują” nieuczciwą retorykę prezentowaną przez banki, mówiącą o „uprzywilejowaniu” kredytobiorców frankowych.
W sytuacji jednak, w której bank zdecydował się na dochodzenie względem nas roszczeń wykraczających ponad zwrot wypłaconej kwoty kapitału kredytu, sytuacja kształtuje się nieco odmiennie. W sytuacji takiej, bankowi znacznie trudniej będzie podnieść zarzut nadużycia przez kredytobiorcę prawa przy dochodzeniu takiego samego roszczenia, na którego dochodzenie od kredytobiorcy zdecydował się wcześniej sam bank. Rozsądną wydaje się wówczas argumentacja, że bank sam uznał dochodzenie takich roszczeń za dopuszczalne i zasadne, skoro więc TSUE dopuścił dochodzenie ich tylko przez kredytobiorcę od banku, a nie w drugą stronę, to sądy taką wykładnią dyrektywy 93/13 powinny się kierować i uwzględnić roszczenie kredytobiorcy, oddalając roszczenie banku.
Odrębnym problemem jest oczywiście wyliczenie wartości roszczenia. I tu znów, problem nasila się jeśli bank nie skonstruował analogicznego roszczenia w stosunku do nas. Jeśli jednak bank to uczynił, najbardziej zasadnym wydaje się użycie dla wyliczenia własnego roszczenia dokładnie tej samej metodologii, której bank użył wyliczając własne roszczenie – znacznie trudniej będzie wówczas bankowi taką metodologię podważyć. Niezależnie jednak od tego, wydaje się, że w sprawie takiej może nie obyć się bez opinii biegłego sądowego, co zarówno przedroży, jak i wydłuży w czasie spór.
Aktualizacja: Uchwałą pełnego składu Izby Cywilnej z 25 kwietnia 2024 r. (III CZP 25/22) Sąd Najwyższy zamknął w zasadzie obu stronom umowy kredytowej drogę do dochodzenia wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Wydaje się więc, że powyższy dylemat uznać należy za rozstrzygnięty.
Kredyty frankowe - wszystkie wpisy
Chcesz porozmawiać o współpracy?
Napisz do nas na: